Heupprothese via de ‘voorste benadering’

 

Voor de plaatsing van een kunstheup, kan de orthopedisch chirurg kiezen via welke zijde van uw lichaam hij uw heup zal benaderen tijdens de operatie. De twee meest gebruikte heupbenaderingen zijn de laterale (zijwaartse) benadering en de achterste benadering.  Daarnaast is de voorste benadering in opkomst. Er is geen goed of fout, wel nuanceverschillen.

Laterale benadering

Bij de laterale benadering ligt u tijdens de operatie op uw zij en wordt er aan de zijkant van de heup een incisie gemaakt om bij het heupbot te komen. Voordeel van deze veelgebruikte operatiemethode is, dat deze bij iedereen toepasbaar en er daardoor ook veel ervaring in is opgebouwd. De voordelen van laterale benadering zijn:

• De orthopedisch chirurg heeft een goed en ruim zicht op het heupgewricht tijdens de ingreep.
• De voorspelbaarheid van de prothese in uw lichaam op lange termijn.
• De zeer kleine kans op het uit de kom schieten van de kunstheup na de operatie.

De benadering kent ook een paar nadelen: een deel van de spier die het been zijwaarts beweegt, moet losgemaakt worden. Hierdoor kan het herstel langer duren en is de kans op een mankend looppatroon iets groter. Uit internationaal onderzoek blijkt dat patiënten geopereerd met deze benadering minder tevreden zijn dan bij andere benaderingen. Wel is deze techniek erg veilig, gemakkelijk te leren en uitstekend geschikt bij mensen die minder goed instrueerbaar zijn (bijvoorbeeld ziekte van Parkinson)

Achterste benadering

Bij de achterste benadering – ook wel de posterieure benadering genoemd – ligt u tijdens de operatie op uw zij. Deze methode is wereldwijd de meest gebruikte voor het plaatsen van een kunstheup en heeft zicht uitgebreid en goed bewezen in wetenschappelijk onderzoek.

Voordelen van de achterste behandeling zijn:

• Belangrijke spieren voor het zijwaarts bewegen van het been (abductoren) worden niet beschadigd, waardoor er minder kans op zwikken is.
• Een belangrijk voordeel van de achterste benadering is dat eventueel later ontstane problemen aan de prothese, zoals een botbreuk rond de prothese na een val, goed op te lossen zijn via deze benadering. In dergelijke gevallen hoeft dan dus geen nieuw litteken gemaakt te worden. Dit is een voordeel aangezien een breuk rondom de heup na een val, tegenwoordig de belangrijkste reden voor hersteloperaties zijn. Slijtage van de onderdelen speelt een minder grote rol dan dat vroeger het geval was.
• In het verleden is beschreven dat deze benadering een grotere kans heeft op het uit de kom schieten van de heup (luxatie) in de eerste weken na de ingreep. Echter, recent wetenschappelijk onderzoek spreekt dit tegen: de kans op luxatie is niet groter dan bij andere benaderingen het geval is. Ook voor deze benadering zijn er dus geen specifieke leefregels meer nodig.
• Uit Nederlandse en internationale gegevens lijkt de kans op loslating van de heupprothese kleiner dan bij andere benaderingen.
• Onze afdeling heeft Europees gezien de meeste expertise in het plaatsen van heupprotheses in dagbehandeling. Veel van deze procedures worden gedaan via de achterste benadering. 

Voorste benadering

Bij de voorste (of anterieure) benadering wordt u rugligging geopereerd. De voorste benadering heeft vele namen. Omdat deze manier van heupvervanging in Frankrijk ontwikkeld is, wordt deze ook wel de Franse methode genoemd. Andere benamingen zijn: Direct Anterior Approach (DAA), Anterior Supine Intermuscular (ASI) en ook Anterior Minimally Invasive Surgery (AMIS). Deze benadering is een opkomende techniek, waarbij u over het algemeen na de ingreep sneller herstelt. Deze benadering is echter niet voor iedere patiënt even geschikt. Voordelen van de voorste benadering:

• Kleinere huidincisie
• Minder spierschade: bij deze benadering wordt u tussen de spieren door naar de heup geopereerd, er hoeven dus geen spieren losgemaakt te worden.
• Minder pijn.
• Weinig leefregels na de operatie.
• Minder kans op zwikkend lopen na de ingreep.

De voordelen van deze operatiemethode merkt u vooral in de eerste 6 tot 12 weken na de operatie. Mogelijk zal uw herstel – gemeten in pijn, het gebruik van krukken en wanneer u weer kan werken of sporten – sneller gaan dan bij andere operatietechnieken. Na deze periode is er geen verschil meer tussen de verschillende technieken.

Het nadeel van deze benadering is dat de lange termijnresultaten nog niet goed bekend zijn, in tegenstelling tot de laterale benadering, waarvan deze wel bekend zijn. Zo is nog niet bekend of een voorste benadering van het heupgewricht de levensduur van de prothese beïnvloedt. Wel weten we dat hierbij zowel het ontwerp van de heupprothese en de positionering van de prothese bepalend zijn.

Een ander belangrijk nadeel is dat een gevoelszenuw aan de voorkant van het bovenbeen geïrriteerd kan raken. Hierdoor kunt u een dove, gevoelloze en soms pijnlijke plek aan de voorkant van het bovenbeen en om het litteken krijgen. Dit komt bij 5 tot 15% van de patiënten voor en verdwijnt bij vrijwel iedereen binnen een jaar.

Als u wordt doorverwezen door uw huisarts vanwege heupslijtage (coxartrose), onderzoekt de orthopeed uw heup om de precieze oorzaak van uw klachten te achterhalen. Tijdens het bezoek worden meestal röntgenfoto’s gemaakt. Daarna volgt een gesprek over uw klachtenpatroon bij de specialist. De orthopedisch chirurg zal u onderzoeken en de gemaakte foto’s met u bekijken. Tijdens deze afspraak kan vaak ook al een behandeling worden besproken.

 

Hoewel het al duidelijk kan zijn dat er een operatie gaat volgen, worden ook alternatieve mogelijkheden besproken. Soms is de dokter niet overtuigd van de diagnose en volgt er mogelijk extra onderzoek. Dit wordt dan met u besproken.

Voor het plaatsen van een totale heupprothese maakt de orthopedisch chirurg allereerst een snee ter hoogte van de heup aan de buitenzijde van het bovenbeen. Om bij de heup te komen wordt tussen de spieren door geopereerd, zonder deze los te maken van het been. Vervolgens wordt de kop van de heup vervangen door middel. Hiertoe wordt er een lange steel met daarop een kop geplaatst in het verloop van het bovenbeen. De kom van de heup wordt vervangen door een kunststof kommetje. Deze operatie duurt ongeveer een uur.

Na de operatie voor het plaatsen van een totale heupprothese zult u ongeveer drie maanden moeten revalideren. U kunt er op rekenen dat u de eerste zes weken beperkt mobiel bent. De eerste weken loopt u met krukken en bouwt u langzaam de spierkracht en loopafstand op. De ervaring leert dan na de voorste benadering dit heel vlot gaat. Na zes weken loopt u zonder hulpmiddelen en werkt u verder aan uw herstel. Autorijden kunt u weer na zes weken, mits u geen krukken meer gebruikt. Van maximaal herstel spreken we na twaalf maanden. U heeft dan het punt bereikt dat verder herstel niet meer verwacht wordt. Gemiddeld kunt u na drie maanden uw werk weer volledig hervatten, afhankelijk van het soort werk en na overleg met de bedrijfsarts.

De vervanging van een heupgewricht is een veel voorkomende en vrijwel altijd succesvolle operatie. Aan iedere ingreep zijn echter risico’s verbonden. Gelukkig zijn de complicaties bij het plaatsen van een gewrichtsvervangende prothese niet veel voorkomend.

 

Mogelijk voorkomende complicaties zijn:

• wondinfectie na de operatie
• (na)bloeding van de wond
• beenlengteverschil
• luxatie van de heup (uit de kom schieten)
• een trombosebeen
• gevoelsstoornis van de huid
• barst in het bot bij de prothese.

Overgewicht en roken vergroten de kans op complicaties. Als u geopereerd gaat worden, ontvangt u verder informatie over de mogelijke complicaties en de behandelmogelijkheden ervan.

Wilt u weten hoe snel een operatie voor het plaatsen van een totale heupprothese gemiddeld ingepland kan worden? Kijkt u dan op deze pagina.

Voorkom vertraging van uw onderzoek en/of operatie

In het ziekenhuis krijgen we steeds meer te maken met bacteriën die ongevoelig zijn voor antibiotica. Deze bacteriën noemen we Bijzonder Resistente Micro Organismen (BRMO). Een voorbeeld van een BRMO is de MRSA-bacterie. De bacteriën kunnen een nadelig effect hebben op uw gezondheid of de gezondheid van andere patiënten. Wij doen er in Zuyderland Medisch Centrum alles aan om te voorkomen dat deze bacteriën zich verspreiden binnen ons ziekenhuis.

Met onderstaande vragen kunt u bepalen of u mogelijk een risico heeft op het dragen van een ongevoelige bacterie. Beantwoordt u één of meer van onderstaande vragen met ‘Ja’, geef dit dan door aan uw behandelend arts zodra u een onderzoek of operatie nodig heeft. Zo kunnen we samen tijdig de nodige maatregelen treffen en u en andere patiënten beschermen tegen een mogelijke besmetting met resistente bacteriën.

1. Bent u in de afgelopen twee maanden opgenomen geweest in een buitenlandse of Nederlandse zorginstelling? (ziekenhuis, verpleeg of verzorgingshuis)
2. Bent u langer dan twee maanden geleden opgenomen geweest in een buitenlandse of Nederlandse zorginstelling (ziekenhuis, verpleeg of verzorgingshuis) en hebt u nog wondjes, infecties of andere gevolgen van deze opname?
3. Komt u voor het eerst met een buitenlands adoptiekindje naar ons ziekenhuis voor onderzoek of opname?
4. Is al bekend dat u drager bent van een BRMO (of MRSA)?
5. Woont u samen met of verzorgt u een persoon met BRMO?
6. Werkt u met levende varkens of vleeskalveren?

Indien pas vlak voor aanvang van onderzoek of operatie blijkt dat u mogelijk een resistente bacterie bij u draagt, kan de behandeling uitgesteld worden totdat hierover duidelijkheid bestaat.