Charcot voet

Hier vindt u meer informatie over de behandeling van een Charcot voet

Wat is een Charcot voet?

De term Charcot voet komt van de Franse arts Dr. J.M. Charcot, die ruim 200 jaar geleden als eerste voetvervormingen beschreef bij patiënten met gevoelsstoornissen.

Een Charcot voet is een zeer ernstige complicatie van  suikerziekte (diabetes mellitus). Het is een steriele ontsteking van de botten in de voet. Hierdoor kan de voet volledig doorzakken en/of kunnen er botbreuken ontstaan en de voet blijvend van vorm veranderen.  Door vervorming van de voet en verminderd gevoel kunnen drukplekken ontstaan en meestal aanleiding geven tot moeilijk te genezen wonden. Het ziekteproces verloopt in verschillende fases en duurt maanden tot een jaar, soms zelfs nog langer.

Uw specialisten

W. Beertema

Orthopedisch chirurg
Algemene orthopedie, Heup en knieprotheses, Voet en enkel

Meer informatie over de behandeling van een Charcot voet

Wat is de oorzaak van Charcot voet?

Hoe deze steriele ontsteking precies ontstaat is niet bekend. Een Charcot voet komt vrijwel alleen maar voor bij diabetes patiënten van 40 jaar of ouder, met gevoelsstoornissen van de voeten. Door de aantasting van de zenuwen bij diabetes patiënten (neuropathie) kan de spierkracht verminderd zijn. Ook voelen patiënten geen of minder pijn. Hierdoor lopen patiënten makkelijker een blessure op én lopen patiënten langer onbehandeld door met letsels.

Vaak is er sprake van een blessure, zoals een verzwikking, maar geregeld is er ook geen duidelijke aanleiding voor het ontstaan van een Charcot voet.

Hoe verloopt het eerste consult over uw klacht

Na uw doorverwijzing door de huisarts, volgt een eerste consult met de orthopedisch chirurg. Voor het stellen van de diagnose wordt uw voet onderzocht en worden er röntgenfoto’s gemaakt. Soms zijn er nog aanvullende onderzoeken nodig

De chirurg overlegt met u van welke behandeling u het beste resultaat mag verwachten.

Wat zijn de klachten en symptomen?
De voet wordt in korte tijd dik, rood en/of warm maar de patiënt heeft vaak geen of weinig pijn. Dat komt omdat de zenuwen in de voeten zijn aangedaan en patiënten een verminderd gevoel van de voeten hebben. Het beloop van een Charcotvoet verloopt in verschillende fases en duurt erg lang (gemiddeld maanden tot een jaar);

  • de actieve fase waarin de voet warm, dik en/of rood is en de voet vervormd
  • de stabilisatie fase waarin de warmte en zwelling afneemt, de roodheid weg is en het voetskelet steviger aan het worden is.
  • de uitgebluste fase waarin de veranderde voetvorm blijvend is.
Diagnose en onderzoek

De orthopedisch chirurg kan de goede diagnose stellen na de anamnese (vraaggesprek) en het lichamelijk onderzoek. Er wordt gekeken of er sprake is van standsafwijkingen en of er afwijkingen te zien zijn op de rontgenfoto. Het stellen van de diagnose Charcotvoet is vaak erg lastig en het komt daardoor regelmatig voor dat er sprake is van een vertraging van de start van de behandeling. 

Behandeling

De behandeling van een Charcot voet is een langdurig en intensief traject. In eerste instantie bestaat deze uit volledige rust. De voet mag in de actieve fase absoluut niet belast worden. Indien de voet toch verder belast wordt, dreigt verdere inzakking van de voet en dreigen er wonden te ontstaan  die zeer moeilijk  of niet te genezen zijn. Daarom wordt de voet voor langere tijd in het gips gezet. Dit noemen we een Total Contact Cast (TCC). Patiënten moeten regelmatig op controle komen om het gips te wisselen en de voet te controleren. Deze gips immobilisatie kan enkele maanden duren en kan daardoor een grote belasting vormen voor de patiënt en zijn/haar naaste omgeving. Naast praktische zaken, zoals met een rolstoel in huis leven of problemen op het werk, is de mentale belasting ook erg groot. Het is dan ook van groot belang dat er voldoende aandacht is voor al deze problemen op verschillende vlakken.

In de stabilisatie fase is het de bedoeling dat er adequate schoenen aangemeten worden. Deze worden volledig op maat gemaakt door de orthopedisch schoenmaker.

Vanwege de uitgebreidheid van problemen die een Charcot voet met zich meebrengt, worden patiënten binnen het Zuyderland Medisch Centrum behandeld in een multidisciplinair team. Dit team bestaat uit: een orthopeed, een vaatchirurg, een internist, een revalidatie arts, een orthopedisch schoenmaker, een  gipsmeester en een verpleegkundig specialist. Patiënten met een Charcot voet worden met regelmaat door dit team gezamenlijk gezien en tussentijds door afzonderlijke leden van dit team. Omdat een Charcot voet kan leiden tot ernstige vervorming van de voet, is het belangrijk de ontwikkeling goed op te volgen. Ernstige vervorming kan namelijk leiden tot drukplekken en chronische wonden of tot een niet belastbare voet.

Afhankelijk van de fase waarin een patiënt zich bevindt, ziet het behandeltraject er als volgt uit;

1:  actieve fase: De patiënt krijgt een onderbeensgips waar hij/zij niet op mag lopen. De patiënt mag alleen op de voet staan voor transfers naar toilet/bed/stoel. Afhankelijk van de gemeten temperatuur en hoe de voet eruit ziet kan besloten worden het TCC nog verder voort te zetten.

2: Stabilisatie fase: Indien het temperatuurverschil voldoende verminderd en stabiel blijft en de voet geen tekenen van ontsteking meer vertoont (zoals roodheid, zwelling , warmte) kan een eerste maat genomen worden voor de orthopedische schoen. De patiënt krijgt nu ook gips dat belast mag worden, volgens een opbouwschema met enkele minuten per dag. Vanaf het moment van maatname voor de orthopedische schoenen tot aan de definitieve levering zit gemiddeld 2 tot 3 maanden.

3: Uitgebluste fase:  Als de orthopedische schoenen klaar zijn, krijgt de patiënt een afneembaar gips zodat er gewisseld kan worden tussen gips en schoen. Ook hier gelden weer duidelijke opbouw richtlijnen.

Het doel van de orthopedische schoen is, net zoals bij het onderbeensgips, om de voet te ondersteunen en de drukgevoelige plaatsen te ontlasten. De voet zal namelijk altijd verminderd belastbaar blijven en gevoelig voor het ontstaan van wonden. De patiënt krijgt een orthopedische schoen die een hoge en stijve enkelschacht en een stugge schoenzool heeft. Hij/zij zal hiermee kunnen lopen, maar zal ook merken dat lopen op oneffen terrein, traplopen en autorijden hiermee moeilijker gaat. Omdat er geen of een verminderd gevoel is in de voeten, blijft het belangrijk om de voet dagelijks goed te controleren op drukplekken of wondjes. Een kleine beschadiging van de huid kan namelijk grote gevolgen hebben.

Er zal altijd geprobeerd worden om de vervormde voet zo goed mogelijk te beschoeien om zo een risicovolle operatie te vermijden. Soms is het echter noodzakelijk om een operatie uit te voeren bij een Charcot voet. Welke operatie er precies uitgevoerd wordt zal per patiënt verschillen, net als het nabehandelingstraject. De belangrijkste risico’s van een operatie zijn wondinfecties, toenemende vervorming van de voet en falen van het materiaal dat gebruikt wordt om delen in de voet vast te zetten.

Wachttijden voor de behandeling van een Charcotvoet

Als uw huisarts u doorverwijst met de verdenking Charcotvoet dan zal u binnen een week ingepland worden voor een afspraak in het ziekenhuis. 

 

Neem contact op voor meer informatie of een afspraak